صفر تا صد آبکاری طلا و جواهر
برای درک صفر تا صد آبکاری طلا و جواهر باید در مورد ماهیت، مراحل، روش‌ها و انواع رنگ های آبکاری طلا و جواهر اطلاعات کسب کنین. «آبکاری طلا و جواهر» عبارت ناآشنایی برای مردم نیست. البته خیلی‌ها هستن که اصلا نمی دونن طی این فرایند چه جادویی رخ میده که ظاهر مات و بی رنگِ یک دستبند، زنجیر یا انگشتر بسیار براق، چشم نواز و جذاب میشه!
در «فرآیند صفر تا صد آبکاری جواهرات» یک لایه نازک طلا روی قطعه‌ی مورد نظر قرار می‌گیره. جالبه بدونید که این کار فقط توی صنعت جواهرات رایج نیست و در صنایع مختلفی مثل هوافضا و الکترونیک هم انجام میشه. سوالی که ممکنه براتون پیش بیاد اینه که «چرا اصلا آبکاری طلا انجام میشه وقتی میتونیم یک قطعه طلا بخریم که خیلی ارزشمندتر هم هست؟» در حقیقت، آبکاری طلا چند تا هدف مختلف داره؛ از جمله این هدف‌ها میتونیم به بهبود ظاهر جواهرات، بهبود مقاومت شون در برابر خوردگی و ساییدگی و افزایش عمرشون اشاره کنیم. در ضمن، طلای خالص خیلی نرمه و اصلا قابل استفاده برای ساخت انگشتر یا گردنبند نیست!
صفر تا صد آبکاری طلا و جواهر
آبکاری طلا و جواهر چیست؟
درک صفر تا صد آبکاری جواهرات چندان سخت نیست. همه ما می‌دونیم که یک قطعه جواهر به واسطه آلیاژ طلا و سایر فلزات ارزشمند به دست میاد. محصولی که در نهایت به دست میاد خیلی کدر و بی روحه، برای همین روی اون یک لایه نازک طلا قرار میدن تا ظاهر جذاب و دوست داشتنی پیدا کنه. پس روکش کردنِ یک جواهر به وسیله طلا، «آبکاری طلا» نام داره.
منظور از انواع رنگ های آبکاری طلا و جواهر چیست؟
انواع رنگ های آبکاری طلا و جواهر شامل تغییر رنگ قطعه جواهر از زرد به سفید یا از سفید به رزگُلد هست. خیلی از افراد چون از ساخت و روکش کردنِ جواهرشون زمان زیادی میگذره و ظاهر خیلی قدیمی پیدا کرده، اون رو به افراد خبره می‌سپارن. شخص مورد نظر با آبکاری و روکش کردنِ اون قطعه با طلا (به رنگ سفید یا رزگُلد) بهش ظاهری جذاب و براق میده.
نحوه آبکاری جواهرات از ابتدا تا انتها
صفر تا صد آبکاری طلا و جواهر شامل مراحلی میشه که کمک میکنه لایه نازک طلا با موفقیت روی سطح قطعه جواهر مورد نظر قرار بگیره. داشتن ظاهر طبیعی و یکنواخت بعد از تموم شدنِ آبکاری طلا و جواهر خیلی مهمه. انجام هر مرحله با توجه به روش آبکاری و کاربردش متفاوته. در ادامه به تک تک مراحل و نحوه آبکاری جواهرات اشاره می‌کنیم.
1. تمیز کردن و آماده سازی سطح قطعه جواهر
توی اولین قدم از صفر تا صد آبکاری جواهرات، سطح زیرلایه باید تمیز بشه تا خبری از چربی و آلودگی نباشه. این کار به کمک اولتراسونیک، تمیز کردن با اسید یا تمیز کردن از طریق ساییدن سطح قطعه جواهر انجام میشه. اگه سطح کار خوب تمیز بشه اونوقت چسبندگی لازم برای روکش طلا فراهم میشه. بعد از تمیز کردن، شستشو زیرلایه انجام میشه تا مواد پاک کننده به صورت دقیق از بین برن. این مرحله تضمین میکنه که سطح کار کاملا تمیزه و برای آبکاری آماده‌ست.
2. اعمال یک لایه پایه
این مرحله در صفر تا صد آبکاری جواهر به صورت اختیاری انجام میشه. با توجه به نوع ِروش ِآبکاری و نوع زیرلایه باید از قبل یک لایه‌ی پایه از یک فلز دیگه مثل نیکل یا مس روی سطح ِکار زده بشه. این لایه پایه میتونه چسبندگی و مقاومت در برابر خوردگی رو افزایش بده
آبکاری طلا و جواهر
3. آبکاری طلا
اینجا همون مرحله‌ی اصلی برای آبکاری جواهراته که در اون لایه نازک طلا روی قطعه مورد نظر اعمال میشه. روشی که طلا کار برای اعمال لایه طلا انتخاب میکنه به الزاماتِ مدنظرش وابسته هست. مثلا در آبکاری الکتریکی از جریان الکتریکی مستقیم برای رسوب یون‌های طلا روی سطح جواهر استفاده میشه. در مثالی دیگه میتونیم به آبکاری الکترولس اشاره کنیم. برای این روش فقط به یک واکنش شیمیایی برای رسوب طلا بدون نیاز به جریان الکتریکی نیاز داریم. روش دیگه‌ای هم مرسوم هست به اسم «رسوب در خلاء» که شامل تبخیر طلا در خلاء و متراکم شدن اون روی قطعه مورد نظر میشه.
4. شستشو و خشک کردن
بعد از اینکه آبکاری طلا انجام شد، سطح قطعه مورد نظر یک بار دیگه آبکشی میشه تا هرگونه ناخالصی به جا مونده از فرآیند آبکاری کاملا پاک بشه. بعد از شستشوی قطعه باید برای حذف آب اضافی و اطمینان از خشک بودن ِسطح کار اون رو کاملا تمیز کنیم.
5. کنترل کیفی و بازبینی نهایی
بعد از انجام مراحل گفته شده، قطعه ای که روکش طلا شده مورد بازرسی قرار می‌گیره. انجام این مرحله برای اینکه مطمئن بشیم آبکاری به صورت کاملا یکنواخت انجام شده خیلی مهمه. همچنین میزان مقاومت لایه مورد نظر و استاندارد‌های ضخامت و کیفیتش مورد بررسی و برآورد قرار می‌گیرن.
روش های آبکاری طلا
6. بسته بندی و تحویل به مشتری
در نهایت قطعه جواهر رو برای تحویل به مشتری یا فروش بسته بندی می‌کنن. قطعه جواهر به شرطی وارد این مرحله میشه که اطمینان پیدا کنیم آبکاری طلا ظاهر خوبی داره، در برابر خوردگی نهایت مقاومت رو داره و از نظر کیفی عالیه.
روش های آبکاری طلا و جواهر
هر یک از روش های آبکاری طلا و جواهر که در ادامه بهشون اشاره میشه مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن. این روش‌ها طبق نوع جواهرات، مقدار طلا مورد نیاز و اولویت‌های مشتری‌ها انتخاب میشن. همچنین، توجه کردن به کیفیت، ضخامت و تطابق رنگی طلا در آبکاری برای رسیدن به نتیجه مطلوب و دقیق اهمیت داره.
1. آبکاری الکتریکی
این یکی از شیوه‌های رایج در بین سایر روش های آبکاری طلا و جواهر به شمار میاد. توی این روش، یک شیشه طلا در یک محلول مخصوص آبکاری قرار می‌گیره. سپس جواهر یا قطعه مورد نظر به عنوان کاتد به محلول اضافه میشه. از جریان الکتریکی برای انتقال یون‌های طلا به کاتد استفاده میشه و طلا به تدریج روی سطح جواهر جمع میشه.
2. اندود کردن با طلا
این روش ِآبکاری طلا و جواهرات شامل اتصال یک لایه طلا به سطح کار از طریق گرما و فشاره. عمدتا از این روش برای روکش کردن زنجیر‌ها و دستبندهای طلا استفاده میشه. دوام و ماندگاری این روش معمولا خیلی بالاست.
3. ور میل طلا
با تکنیک ور میل یک لایه ضخیم از طلا از طریق آبکاری الکتریکی روی سطح نقره قرار داده میشه. برای استفاده از این روش لایه‌ی طلا حداقل باید 2.5 میکرون ضخامت داشته باشه. از این روش برای ساختن روکش طلای مرغوب با پایه نقره استفاده میشه.
4. آبکاری طلا با حرارت
بعضی از جواهرات مثل بند ساعت‌ها رو با اعمال حرارت روی ورق طلا و افزایش میزان چسبندگیشون به فلز پایه آبکاری می‌کنن. این روش برای تعداد خاصی از جواهرات مناسبه و چندان کاربرد عمومی نداره.
نحوه آبکاری جواهرات
5. آبکاری طلا تحت فشار
آبکاری طلا و جواهر تحت فشار در بین مابقی روش های آبکاری طلا و جواهر به تکنیکی گفته میشه که در اون طلا از طریق اعمال ِفشار و بدون استفاده از انرژی الکتریکی، روی سطح جواهر رسوب میکنه. این تکنیک معمولا برای اشیاء و قطعه‌هایی که مسطح‌تر هستن (مثل سکه‌های طلا) استفاده میشه.
6. غوطه ور کردن طلا
آبکاری به شیوه‌ی «غوطه ور» شامل فرو بردن جواهرات در محلولی حاوی یون‌های طلاست. برخلاف روش آبکاری الکتریکی، برای رسوب دادن طلا روی قطعه‌ی مورد نظر نیازی به جریان الکتریکی نیست. این روش برای آبکاری‌های تخصصی استفاده میشه.
نحوه مراقبت از آبکاری جواهرات
نحوه مراقبت از آبکاری جواهرات
نحوه مراقبت از آبکاری جواهرات بسیار مهمه، چون جواهرات آبکاری شده در طول زمان می‌تونن آسیب ببینن. با راهکارهای زیر می‌تونید میزان آسیب رسیدن به جواهرات آبکاری شده‌تون رو به حداقل برسونین.
سعی کنین در مواقع لازم جواهرات آبکاری شده استفاده کنین.
از تماس جواهرات آبکاری شده با آب و مواد شوینده خودداری کنین.
بعد از استفاده از جواهرات آبکاری شده، اون‌ها رو با پارچه نرم و تمیز پاک کنین تا عرق بدن یا هر نوع آلودگی از روی اون‌ها پاک بشه.
.مدام ازشون استفاده نکنین! جواهرات آبکاری شده رو در جعبه مخصوص و دور از تابش آفتاب نگهداری کنین.
.اگه لایه آبکاری جواهرتون از بین رفته، اون رو برای تعمیر به شخص متخصص بسپارید.
نحوه سفارش آبکاری طلا و جواهر
نحوه سفارش آبکاری طلا و جواهر به ترجیح شما وابستهست. شما می‌تونید به مغازه‌های جواهرسازی نزدیک محل زندگی‌تون مراجعه کنین. همچنین می‌تونین یک کسب‌وکار یا متخصص در زمینه آبکاری جواهرات پیدا کنین. بهتره از دوستان یا آشنایانی که تجربه سفارش آبکاری دارن نظرخواهی کنین یا به کمک گوگل و جستجوی اینترنتی به دنبال کسب‌وکارهای محلی فعال در حوزه آبکاری جواهرات باشین. امیدواریم این مطلب بهتون کمک کرده باشه صفر تا صد آبکاری طلا و جواهرات رو یاد بگیرین.